Jak sporządzić miód pitny?

Ten trunek o wielowiekowej tradycji można z powodzeniem zrobić domowym sposobem. Oprócz miodu i wody potrzebne będą drożdże miodowe (np. takie jak na zdjęciu poniżej) lub drożdże winne używane do wyrobu mocnych win typu malaga, madera, tokaj czy portwein, ale z braku takich dopuszczalne jest użycie drożdży winnych uniwersalnych, dostępnych w handlu.

Dodatkowo niezbędne będą jeszcze: kwasek cytrynowy i pożywka dla drożdży (fosforan amonu). Kupuje się ją wraz z drożdżami.

Przedstawiony poniżej przepis podaje sposób przygotowania miodu syconego – powstałego z fermentacji gotowanego miodu z wodą.

Domowy wyrób miodu pitnego przebiega w czterech etapach. Najpierw musimy przygotować matkę drożdżową, następnie tzw. brzeczkę, czyli roztwór miodu i wody, który po przegotowaniu poddaje się fermentacji, a następnie dojrzewaniu.

ETAP I:
Szklankę przegotowanej, ostudzonej wody wlewamy do półtoralitrowej butelki i wsypujemy paczkę drożdży miodowych (lub winnych). Zatykamy korkiem z waty i odstawiamy w ciepłym miejscu do następnego dnia. Wtedy dodajemy łyżeczkę cukru i znów odstawiamy. Po 3-4 dniach pojawi się piana świadcząca o początku fermentacji. Zawartość butelki przelewamy do większej, dolewamy pół litra przegotowanego i ostudzonego roztworu miodu (proporcje zależne od tego, jaki typ miodu chcemy uzyskać). Obfita piana, która powinna się pojawić następnego dnia, świadczy o prawidłowej fermentacji. Otrzymaną matką możemy zaszczepić nawet 25 l brzeczki.

ETAP II:
Miód pszczeli ważymy i rozpuszczamy w letniej wodzie w proporcjach zależnych od typu miodu pitnego, jaki chcemy uzyskać. Poniżej podaję proporcje na 10 l brzeczki miodowej.

czwórniak: 2,5 l miodu+ 7,5 l wody + 4,5 g pożywki dla drożdży + 20 g kwasku cytrynowego

trójniak: 3,3 l  miodu + 6,7 l wody + 4,0 g pożywki dla drożdży + 25 g ; kwasku cytrynowego

dwójniak..: 5,0 l miodu + 5,0 l wody + 3,5 g pożywki dla drożdży + 30 g kwasku cytrynowego

półtorak...: 6,6 l miodu + 3,4 l wody + 3,0 g pożywki dla drożdży + 35 g kwasku cytrynowego

Miód płynny mierzymy w litrach, miód skrystalizowany – w kilogramach (1 litr miodu to 1,4 kg). Otrzymany roztwór gotujemy w dużym garnku, uważając, by nie wykipiał. Po pół godzinie należy uzupełnić odparowana wodę. Pianę, która pojawi się na brzeczce, zbieramy łyżką cedzakową. Brzeczkę po przegotowaniu należy ostudzić pod przykryciem.

ETAP III:
Ostudzoną brzeczkę wlewamy do gąsiorka, dodajemy pożywkę dla drożdży (w ilościach podanych przy opisie pierwszego etapu) i trochę kwasku cytrynowego z woda i matkę drożdżową. Objętość matki drożdżowej wchodzi w skład objętości wody podanej w przepisie.  Gąsior zamykamy korkiem z rurką fermentacyjną i odstawiamy w miejsce, gdzie możemy utrzymać temperaturę mniej więcej 18 stopni Celsjusza.

ETAP IV:
Burzliwa fermentacja utrzymuje się przez około dwa tygodni. Następnie piana zanika i następuje fermentacja cicha (5-6 tygodni). Po tym czasie za pomocą wężyka ściągamy płyn do innego, czystego gąsiorka i ponownie zakładamy korek z rurką fermentacyjną. Przechowujemy w chłodnym miejscu (10-15 stopni Celsjusza) przez kilka do kilkunastu miesięcy (w zależności od typu miodu pitnego).

czwórniak - 1 rok

trójniak - 2 lata

dwójniak - 5 lat
półtorak - 10 lat

Ściąganie płynu znad osadu można powtórzyć, wtedy napój będzie klarowniejszy.

Gotowy miód pitny, jeśli po dwóch dniach w temperaturze pokojowej nie mętnieje, można butelkować. Dla lepszego przechowywania butelek stosuje się też pasteryzację, ale znawcy uważają, że niepasteryzowany miód pitny im jest starszy, tym smaczniejszy.